Γνωρίζοντας τον Αλ Τζόλσον: Από τον βουβό στον ομιλούντα κινηματογράφο
από την Μάρθα Κίσκιλα - 24 Οκτ. 2020
Η 6η Οκτωβρίου του 1927 ήταν μια από τις μέρες που σημάδεψαν ανεξίτηλα την έβδομη τέχνη και επηρέασε την πορεία και την εξέλιξη του κινηματογράφου. Η ταινία «Ο τραγουδιστής της τζαζ’ του Άλαν Κρόσλαντ, σε παραγωγή της Warner, κάνει παγκόσμια πρεμιέρα.
Η ιστορία απλή. Ο γιος ενός Εβραίου διευθυντή κλασικής ορχήστρας αμφισβητεί τον πατέρα του, ακολουθώντας το ένα και μοναδικό του όνειρο. Να γίνει τραγουδιστής της τζαζ. Όμως μία νέα εποχή ανατέλλει και σηματοδοτεί την μεγαλύτερη τομή στην ιστορία αυτής της τέχνης. Με την φράση «You ain’t heard nothing yet» ξεκινάει ο ομιλών κινηματογράφος. Η ταινία είναι μερικώς βωβή, εκτός από τα τραγούδια. Οι εισπράξεις της ταινίας είναι ιλιγγιώδεις και την επόμενη χρονιά η Warner παρουσιάζει και δεύτερη ομιλούσα ταινία.
Πρωταγωνιστής ήταν ο Αλ Τζόλσον, Αμερικανός τραγουδιστής, κωμικός και ηθοποιός. Στην κορυφή της καριέρας του, πολλοί τον χαρακτήρισαν ως τον «μεγαλύτερο διασκεδαστή του κόσμου». Κι όχι άδικα. Ο Τζόλσον είχε άστρο και δεν έπαψε να το αποδεικνύει σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, που καταπιάστηκε επιτυχώς με διάφορα είδη τέχνης.
Ο τρόπος που έπαιζε ήταν ιδιαίτερος για εκείνη την εποχή, καθώς είχε μια έμφυτη αμεσότητα και διαδραστικότητα με το κοινό, ενώ πολλά τραγούδια που διάλεξε να ερμηνεύσει έγιναν γνωστά εξαιτίας της συναισθηματικής και μελοδραματικής προσέγγισής που χρησιμοποιούσε όταν τα ερμήνευε.
Γεννήθηκε στην Λιθουανία στις 26 Μαΐου του 1886 από Εβραίους γονείς και το πραγματικό του όνομα ήταν Άσα Γιόελσον. Το 1891 ο πατέρας του, ο οποίος ήταν ραβίνος και ψάλτης, μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για την οικογένειά του. Στις 9 Απριλίου του 1894 καταφέρνει να φέρει όλη την οικογένεια στις ΗΠΑ.
Από μικρός άρχισε να παίζει μουσική στο δρόμο με τον αδερφό του, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Αλ και με τα λεφτά που έβγαζε αγόραζε εισιτήρια για παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο. Η πρώτη του δουλειά ήταν σε ένα θέατρο όπου εργάστηκε σαν ταξιθέτης. Εκεί όμως τον «ανακάλυψε» ο ιδιοκτήτης ο οποίος εντυπωσιάστηκε από την φωνή του και του έδωσε τον έβαλε να τραγουδάει σε ένα από τα σόου του τσίρκο.
Στη συνέχεια ξεκινάει η καριέρα του σαν ηθοποιός που δίνει παραστάσεις με πολύ καλή ανταπόκριση από το κοινό, ενώ παράλληλα κάνει και περιοδείες στις ΗΠΑ. Στη δεκαετία του 1920, ο Τζόλσον ήταν ο πιο διάσημος και καλός διασκεδαστής της Αμερικής. Μεταξύ 1911 και 1928, Jolson είχε δεκάδες sold out παραστάσεις, περισσότερα από 80 τραγούδια που έκαναν μεγάλη επιτυχία και έκανε 16 παγκόσμιες περιοδείες.
Παρόλο που οι περισσότεροι τον θυμούνται για την συμμετοχή του στην πρώτη ομιλούσα ταινία «The Jazz Singer» (1927), πρωταγωνίστησε σε μια σειρά επιτυχημένων μουσικών ταινιών κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930. Μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, ήταν το πρώτο αστέρι για να διασκεδάσει στρατεύματα στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά από μια περίοδο αδράνειας, επέστρεψε με το «The Jolson Story» (1946). Έχε πρωταγωνιστήσει και σε πολλές άλλες ταινίες όπως το «The Singing Fool», «Go into Your Dance», «Mammy» και «Wonder Bar».
Ο Τζόλσον έπαιζε τζαζ, μπλουζ και rock 'n' roll. Όντας ο πρώτος δημοφιλής τραγουδιστής που έκανε και σόου πάνω στην σκηνή, έγινε ένας ροκ σταρ πριν την αυγή της ροκ μουσικής. Αλλά έμεινε γνωστός και ως «ο βασιλιάς των blackface» ερμηνευτών, ένα θεατρικό είδος που ξεκίνησε από τα μέσα του 19ου αιώνα. Με το δυναμικό του ύφος να τραγουδάει μαύρη μουσική, όπως τζαζ και μπλουζ, έγινε ευρέως επιτυχημένος και εξήγαγε την αφρικανική μουσική στα «λευκά» ακροατήρια που δεν ήταν τόσο δεκτικοί στους δημιουργούς. Παράλληλα, κατάφερε να πολεμήσει μέσα από αυτή τη δουλειά του τον ρατσισμό και δε είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την καταπολέμηση της «μαύρης διάκρισης» στο Broadway ήδη από το 1911.
Μια τόσο μεγάλη προσωπικότητα στο καλλιτεχνικό στερέωμα ήταν δύσκολο να μην αφήσει το στίγμα της. Πολλοί ήταν οι τραγουδιστές που επηρεάστηκαν από αυτόν, συμπεριλαμβανομένων των Bing Crosby, David Bowie, George Burns, Neil Diamond, Bob Dylan και Rod Stewart. Ο Bob Dylan μάλιστα είχε να αναφέρει σε συνέντευξη του ότι είναι« ένας καλλιτέχνης που πιστεύει ότι νιώθει τη ζωή του», ενώ ο κριτικός του Μπρόντγουεϊ, Gilbert Seldes, τον συνέκρινε με τον Θεό Πάνα, ισχυριζόμενος ότι αντιπροσώπευε «τη συγκέντρωση της εθνικής υγείας και ευθυμίας».
Ο Τζόλσον είχε τόσο μεγάλο άστρο που κατάφερε τελικά να λάμψει και να αναδειχτεί σε μια εποχή που οι υπέρλαμπροι σταρ της βωβής εποχής καταποντίστηκαν με αστραπιαίες διαδικασίες είτε γιατί δεν μπόρεσαν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα είτε επειδή το σταρ σίστεμ τους απέβαλε μονομιάς, αναζητώντας φρέσκα πρόσωπα και είδωλα.
Πηγή: Γνωρίζοντας τον Αλ Τζόλσον (tvxs.gr)