Λουί Μαλ (1932-1995)
Ο Λουί Μαλ γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1932 και θεωρείται ως ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της γενιάς του.Σπούδασε στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών Κινηματογράφου στο Παρίσι - IDEC. Εκείνη την εποχή, ο νεαρός Λουί έδειχνε τα πρώτα δείγματα της καλλιτεχνικής του ιδιοφυΐας, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον Ζακ Υβ Κουστό, ο οποίος και τον επέλεξε για βοηθό του στο υποβρύχιο φιλμ: "Ο κόσμος της σιωπής" του (1956).
Το 1957, όταν η Νουβέλ Βαγκ, το νέο γαλλικό κύμα δηλαδή, έκανε προκλητικά την εμφάνιση της, ο Μαλ, γύρισε ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ, το "Ασανσέρ για δολοφόνους", με ρεαλιστική φωτογράφιση των φυσικών χώρων του Παρισιού και με υποβλητική μοντέρνα μουσική του Μάικλ Ντέιβς.
Από τότε, ο Μαλ έμεινε προσανατολισμένος προς το μοντερνισμό. Κάποιες φορές με μια επιφανειακή και επιπόλαιη, ίσως, έννοια των νέων τρόπων και της τρέχουσας κατάστασης που απαιτούσε η μόδα της εποχής και άλλοτε με μια οδυνηρή και συνειδητή διείσδυση των σημείων της κρίσης του ατόμου και της σύγχρονης κοινωνίας. Έτσι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το έργο του Λουί Μαλ έχει για κύριο χαρακτηριστικό μια θεματική και μορφολογική ποικιλία.
Ο βραβευμένος σκηνοθέτης αναζητούσε διαρκώς την αισθητική του πάθους, τις συνέπειες του απαγορευμένου έρωτα και τις παρεκκλίσεις των αισθήσεων. Ο Μαλ έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και εστίασε τον φακό και την προσοχή του στην εσωτερικότητα των ηρώων του, δείχνοντας, όπως έλεγε ο ίδιος, "ενδιαφέρον στους χαρακτήρες που καλούνται να αντιμετωπίσουν καταστάσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με το νόημα της ύπαρξής τους".
Ο Λουί Μαλ, έφυγε στις 23 Νοεμβρίου του 1995 και υπήρξε ένας ερωτικός, αισθησιακός, τρυφερός, νοσταλγός της αθωότητας, σαρκαστής των φαντασμάτων του παρελθόντος, αφηγηματικός, ρομαντικός και ρεαλιστής, επικός και λυρικός την ίδια στιγμή. Καταπιάστηκε με δύσκολα και διαχρονικά θέματα, όπως είναι η αιμομιξία ("Το φύσημα της καρδιάς"), η παιδική πορνεία ("Η κουκλίτσα της Νέας Υόρκης"), με το φαινόμενο του ναζισμού ("Επώνυμο Λακόμπ, όνομα Λουσιέν"), με τον Μάη του '68 ("Ο Μιλού το Μάη"), και με άλλα θέματα που απασχόλησαν και συνεχίζουν να απασχολούν τον κόσμο.
Ο σκηνοθέτης, ηθοποιός και σεναριογράφος Λουί Μαλ σε ηλικία 25 ετών γυρίζει την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, "Ασανσέρ για δολοφόνους", με πρωταγωνίστρια τη Jeanne Moreau και μουσική υπόκρουση από τον Miles Davis. Η ταινία κερδίζει το βραβείο Louis Delluc το 1957. Την επόμενη χρονιά συνεργάζεται και πάλι με τη Jeanne Moreau στους "Εραστές". Η "Ζαζί στο Μετρό", μια κωμική μεταφορά του μυθιστορήματος του Raymond Queneau, προβάλλεται το 1960.
Στις ταινίες "Η ιδιωτική μου ζωή" το 1962 και "Βίβα Μαρία!" το 1965, ο Λουί Μαλ σκηνοθετεί μία από τις δημοφιλέστερες ηθοποιούς της εποχής, την Brigitte Bardot. Το 1987 το φιλμ του "Αντίο παιδιά" κερδίζει 7 βραβεία César και το Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας. Η τελευταία του ταινία, "Ο Βάνια στο Μπρόντγουεϊ", είναι μια διασκευή του Θείου Βάνια του Tchekhov.
Ο Μαλ υπήρξε μία από τις πιο χαρακτηριστικές και χαμηλότονες φωνές του Γαλλικού Σινεμά από τα μέσα της δεκαετίας του '50 μέχρι το 1995, οπότε και έφυγε ξαφνικά από τη ζωή στα 65 του. Επηρεάστηκε από την ακρίβεια των κινήσεων της κωμωδίας του Ζακ Τατί, αλλά και από την πυκνότητα των εικόνων του Μπρεσόν· έζησε έντονα τη Νουβέλ Βαγκ, δεν ταυτίστηκε όμως απόλυτα μαζί της. Πολύπλευρα καλλιεργημένος, ήρθε σε επαφή με όλα σχεδόν τα κινηματογραφικά είδη, από το νουάρ μέχρι το ιστορικό δράμα.
Bαθιά ουμανιστής και ανήσυχος στο πνεύμα, χειρίστηκε με αξιοθαύμαστο τρόπο την κινηματογραφική γλώσσα ισορροπώντας σε αντιθέσεις. Ήταν τρυφερός και τραγικός, κλασικός και μοντέρνος. Ξεκίνησε την καριέρα του με ταινίες μικρού μήκους και το 1956 έγινε βοηθός του Ζακ Ιβ Κουστό στο ντοκιμαντέρ «Ο κόσμος της σιωπής», που βραβεύθηκε με Όσκαρ. Προς τα τέλη της δεκαετίας του '70 μετακόμισε στο Χόλιγουντ, ξαναγύρισε όμως στη Γαλλία.
Από τα έργα του ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ταινίες του: "Η φλόγα που τρεμοσβήνει", η "Ζαζί στο μετρό", "Οι εραστές", "Ατλάντικ Σίτι" και το προτελευταίο του έργο "Μοιραίο Πάθος", με τους Τζέρεμι Αϊρονς και Ζιλιέτ Μπινός.
Φιλμογραφία
| ||||
Πηγή: Αφιέρωμα στον σπουδαίο Γάλλο σκηνοθέτη Λουί Μαλ - Kifisia-Life (kifisia-life.gr)
Louis Malle: Ρομαντικός και ρεαλιστής
Ο Λουί Μαλ/Louis Malle γεννήθηκε το 1932 και θεωρείται ως ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της γενιάς του. Σπούδασε στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών Κινηματογράφου στο Παρίσι - IDEC .Εκείνη την εποχή, ο νεαρός Λουί έδειχνε τα πρώτα δείγματα της καλλιτεχνικής του ιδιοφυίας, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον Ζακ Υβ Κουστώ, ο οποίος και τον επέλεξε για βοηθό του στο υποβρύχιο φιλμ, "Ο κόσμος της σιωπής" - (1956).Το 1957, όταν η νουβέλ βαγκ, το νέο γαλλικό κύμα δηλαδή, έκανε προκλητικά την εμφάνιση της, ο Μαλ, γύρισε ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ, το "Ασανσέρ για δολοφόνους",με ρεαλιστική φωτογράφιση των φυσικών χώρων του Παρισιού και με υποβλητική μοντέρνα μουσική του Μάικλ Ντέιβς.
Το "Ασανσέρ για δολοφόνους" που γυρίστηκε το 1957 και στη συνέχεια η ταινία του "Εραστές", επέβαλαν τον Γάλλο σκηνοθέτη ως έναν από τους κυριότερους εκπροσώπους της νουβέλ βαγκ. Το "Ασανσέρ για δολοφόνους" είναι ένα φιλμ νουάρ, στο οποίο είναι φανερές οι επιρροές που έχει ο σκηνοθέτης από τον μετρ του σασπένς, τον Αλφρεντ Χίτσκοκ. Ο Ζιλιέν, που είναι ήρωας πολέμου, ερωτεύεται τη γυναίκα του αφεντικού του. Εκείνη για να ζήσουν ελεύθεροι τον πιέζει να σκοτώσει τον άνδρα της, πράγμα που ο Ζιλιέν επιχειρεί. Το θύμα φαίνεται σαν ν' αυτοκτόνησε και όλα δείχνουν πως το έγκλημα είναι τέλειο. Ομως δε συμβαίνει κάτι τέτοιο, αφού ο Ζιλιέν θα κλειστεί από λάθος του θυρωρού στο ασανσέρ, ενώ στο διάστημα αυτό δύο παιδιά θα κλέψουν το αυτοκίνητό του, αφού έχουν σκοτώσει δύο Γερμανούς. Η αστυνομία θα τον αναζητά για ένα έγκλημα που δε διέπραξε. Γρήγοροι ρυθμοί, πλούσια δράση και εκπληκτικές ερμηνείες από την υπέροχη Ζαν Μορό και τον Μορίς Ρονέ.
Από τότε, ο Μαλ έμεινε προσανατολισμένος προς το μοντερνισμό. Κάποιες φορές με μια επιφανειακή και επιπόλαιη, ίσως, έννοια των νέων τρόπων και της τρέχουσας κατάστασης που απαιτούσε η μόδα της εποχής και άλλοτε με μια οδυνηρή και συνειδητή διείσδυση των σημείων της κρίσης του ατόμου και της σύγχρονης κοινωνίας. Ετσι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το έργο του Λουί Μαλ έχει για κύριο χαρακτηριστικό μια θεματική και μορφολογική ποικιλία. Ο βραβευμένος σκηνοθέτης αναζητούσε διαρκώς την αισθητική του πάθους, τις συνέπειες του απαγορευμένου έρωτα και τις παρεκκλίσεις των αισθήσεων. Ο Μαλ έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και εστίασε το φακό και την προσοχή του στην εσωτερικότητα των ηρώων του, δείχνοντας, όπως έλεγε ο ίδιος, "ενδιαφέρον στους χαρακτήρες που καλούνται να αντιμετωπίσουν καταστάσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με το νόημα της ύπαρξής τους".Καταπιάστηκε με καυτά θέματα, όπως είναι η αιμομειξία: "Το φύσημα της καρδιάς",με την παιδική πορνεία: "Η κουκλίτσα της Νέας Υόρκης",με το φαινόμενο του ναζισμού: "Επώνυμο Λακόμπ, όνομα Λουσιέν" με το Μάη του '68 "Ο Μιλού το Μάη" και άλλα θέματα που απασχόλησαν και συνεχίζουν να απασχολούν τον κόσμο. Από τα έργα του ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ταινίες του: "Η φλόγα που τρεμοσβήνει",η "Ζαζί στο μετρό","Οι εραστές","Ατλάντικ Σίτι" και το προτελευταίο του έργο "Μοιραίο Πάθος" με τους Τζέρεμι Αϊρονς και Ζιλιέτ Μπινός.
Ο Λουί Μαλ το 1994 υπογράφει την ταινία «Ο Βάνια στο Μπρόντγουέι». Μια αμερικανική ταινία στην οποία ο κινηματογράφος συναντά το θέατρο. Σ' ένα μισοερειπωμένο θέατρο του Μπρόντγουέι ένας θίασος με σκηνοθέτη τον Αντρέ Γκρέγκορι, δοκιμάζει το ανέβασμα του «Θείου Βάνια» του Τσέχοφ σε διασκευή του Ντέιβιντ Μάμετ. Ο Λουί Μαλ παρακολουθεί με το άγρυπνο μάτι της κάμερας τις πρόβες και καταγράφει όλες τις στιγμές και την πορεία του έργου μέχρι την ωρίμανση της παράστασης. Ο Λουί Μαλ δεν άλλαξε τη σκηνοθεσία του Τζέιμς Γκρέγκορι και κάνει μια ταινία ντοκουμέντο για τη νεοϋορκέζικη σχολή θεάτρου.
Ο Λουί Μαλ, που πέθανε το 1995 υπήρξε ερωτικός, αισθησιακός, τρυφερός, νοσταλγός της αθωότητας, σαρκαστής των φαντασμάτων του παρελθόντος, αφηγηματικός, ρομαντικός και ρεαλιστής, επικός και λυρικός την ίδια στιγμή.
Πηγή: Σινεφίλια [Cinephilia.Gr] - Louis Malle: Ρομαντικός και ρεαλιστής
Louis Malle, Brigitte Bardot
Candice Bergen and Louis Malle